มอสสาด หรือ องค์กรข่าวกรองและปฏิบัติการพิเศษของอิสราเอล ภาษาอาหรับเรียกว่า
อัลมอสสา ลิ้ล อิสติคบารัต วั้ล มะฮ์อาม อัล อัซซะฮ์ ซึ่งถือเป็นสำนักข่าวกรองแห่งชาติอิสราเอล
มอสสาดมีหน้าที่เป็นหน่วยปฏิบัติการ ที่ทำการรวบรวมข่าวกรอง และประเมินข่าว ทุกข่าวที่เป็นที่น่าส่งสัย และรวมถึงเป็นหน่วยงานทางปทหารออกปฏิบัติการการสังหารและปฏิบัติการนอกเขตแดนอิสราเอล มีหน้าที่นำพาชาวยิวและคุ้มกันและปกป้องชาวยิวในการออกจากประเทศต่างๆ เป็นการปฏิบัติการลับ โดยขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรีของอิสราเอลโดยตรง
การจัดองค์กร
สำนักงานใหญ่สุดก้คือ เดอะ มอสสาด อีส คอลเลคชั่น ซึ่งเป็นศูนย์กลางในการมอบหมายงานทำจารกรรมในต่างประเทศ หน่วยงานนี้ดำเนินงานในนโยบายแบบหลากหลายที่ครอบคลุมทั้งการทูตแบบในระบบและนอกระบบ ซึ่งรวมถึงการปฏิบัติการทางการเมือง มีกรมประสานงานเป็นผู้รับผิดชอบในการทำงานร่วมกับพันธมิตรจากสำนักงานข่าวกรองในประเทศพันธมิตร
ทั้งที่มีความสัมพันธืแบบปกติ และไม่ปกติกับอิสราเอล นอกจากนี้มอสสาดยังมีฝ่ายวิจัย ในการผลิตข่าวกรอง และรวมถึงฝ่ายเทคโนโลยีสารสนเทศในการพัฒนาเครื่องมือเพื่อกการทำกิจกรรมของมอสสาด
ปฏิบัติการภาคสนาม
เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานทางด้านข่าวกรอง จะถูกเรียกว่า
คาสเสส (หรือภาษาฮิบรูเรียกว่า
อาร์เครอนม์ ซึ่งเป็นตัวย่อหมายถึงเจ้าหน้าที่ของคอเลคชั่น โดยจะทำงานคล้ายกับหน่วยข่างกรองของ ซีไอเอ โดยจะฝังตัวอยู่ในยุโรปและตะวันออกกลาง เป็นเวลานานถึงสามสิบหรือสี่สิบปี นอกจากนั้นมอสสาดยังนิยมให้อาสาสมัคร หรือ สเอยานีม ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยในการปฏิบัติงานในแต่ละครั้ง โดยคัดเลือกเอาจากชาวยิวพลัดถิ่น หรือคนยิวที่ไม่ได้มาจากอิสราเอล ซึ่งเป็นพลเมืองที่อยู่ในพื้นที่
ประวัติความเป็นมา
มอสสาดก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 1949 ในรูป 'สถาบันกลางเพื่อการประสานงาน' ตามนโยบายของนายกรัฐมนตรี เดวิด เบนกูเรี่ยน เบนกูเรี่ยน ต้องการให้หน่วยงานนี้เป็นองค์กรกลางในการที่ประสานงาน เพื่อการปรับปรุงและร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆในการรักษาความปลอดภัยภายใน ตลอดจนรวมถึงเป็นองค์ประสานงานสำหรับการปฏิบัติการลับทางทหารที่เรียกว่า '
เอมาน AMAN นอกจากนั้นยังเป็นหนาวยงานในการรักษาความมั่นคงภายใน (
ชินแบด shin bet )และยังเป็นหน่วยงานกลางสำหรับการประสานงานในการดำเนินการทางการเมือง ของกระทรวงการต่างประเทศของอิสราเอล
ในเดือนมีนาคม 1951 ได้มีการปรับโครงสร้างองค์กรให้เป็นหน่วยขึ้นตรงกับนายกรัฐมนตรี
คำขวัญ
คำขวัญที่มีชื่อเสียงขององค์กรนี้ก็คือ
'บีช อาร์ช บอชท์ โทช ชาลัค มีลคามีช' ซึ่งมาจากคัมภีร์ไบเบิ้ล (24:6 สุภาษิต) ที่ว่า 'คำแนะนำที่ชาญฉลาดจะช่วยให้คุณเอาชนะศึกได้' อสโทวาสกี้ อธิบาย คำขวัญีนี้ว่ามันคือ กลศึกของการสงคราม ส่วนคำขวัญที่ได้มีการเปลี่ยนแปลงในเร็วๆ ไดเปลี่ยนจากเดิมเป็นข้อความจากไบเบิ้ล คือ 11:14 ที่ว่า ' ชาติใดก็ตามที่ปราศจากคำแนะนำ ย่อมต้องอยู่ในความตกต่ำ หากชาติใดที่อุดมไปด้วยคำแนะนำความปลอดภัยและความอุดทสมบูรณ์จะประสบกับชาติเหล่านั้น
ผู้อำนวยการ
โรยฮัน ชัยรอฮ์ ปี 1949-52
อีวเซอร์ ฮีลล์ ปี 1953-63
เมียร์ อามิด ปี 1963-68
ซวีร์ ซาเมีย ปี 1968-73
ยิซซัก โฮฟี่ ปี 1973-82
เนฮามิน เอ็ดมอนี่ ปี 1982-89
ชาร์ปทรี ทรีเว็ด ปี 1989-96
แดนนี่ ยัรมา ปี 1996-1998
อเฟรม ฮาราวี่ ปี 1998-2002
,มิวร์ เดแกน ปี 2002-2011
จามีล ไพล์ดอร์ ปี 2011-ปัจจุบัน
รายงานการปฏิบัติการ
ทวีป อเมริกา
อาเจนติน่า
ในปี 1960 มอสสาดพบว่า ผู้นำของนาซีคนหนึ่งชื่อว่าอดอฟ ไอค์มัน หลบอยู่ในอาร์เจนติน่า ทีมมอสสาด 5 คน ได้ลอบเข้าไปปฏบัติการลักพาตัว อดอฟออฟมัน เมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม เรียกปฏิบัติการครั้งนั้นว่า อาร์เจนติน่าประท้วงการกระทำดังกล่าวต่อสหประชาชาติ ถือว่าเป็นการละเมิดอธิปไตย
สหรัฐอเมริกา
ช่วงทศวรรษที่ 1990 มอสสาดค้นพบว่า ตัวแทนของกลุ่มฮิซบุลลลอฮืในสหรัฐ ได้พยายามที่จัดซื้อ วัสดุต่างๆในการผลิตอาวุธ มอสสาดได้ร่วมมือกับข่าวข่าวกรองของสหรัฐ เข้าดำเนินการจับกุม ทำให้แผนการณ์ของฮิซบุลลอฮ์ ต้องยุติลง
สิงหาคม 2001 มอสสลามได้แจ้งเตือนซีไอเอ ถึงการเข้ามาของผู้ก่อการร้าย 200 คน ที่กำลังเดินทางเข้าสู่สหรัฐ โดยมีเป้าหมายที่สหรัฐและชาวอเมริกัน แต่สหรัฐยังคงประเมินความน่าเชื่อถือ จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์ 11 กันยายน จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์ 911 ทำให้สหรัฐมั่นใจการแจ้งเตือนของมอสสาดมากขึ้น
อุรุกวัย
มอสสาด ได้ทำการลอบสังหาร
Latvian Nazi ที่ทำงานร่วมกับ
Herberts Cukurs ในปี 1965
ยุโรป
เบลเยี่ยม
มอสสาดได้มีส่วนสำคัญในการลอบสังหารวิศวกรชาวคานาดา เจอราด บลู เมื่อวันที่ 22 มีนาคม 1990 ที่อพาร์ทเม้นของเขา บลู คือหนึ่งในวิศวกร ที่เข้า ร่วมทำงานในอิรัก ในโครงการซุปเปอร์กัน
บอสเนียเฮอร์เซโกวีน่า
มอสสาดได้ปฏิบัติการอพยพชาวอิสราเอลออกจากเมืองซาราเจโวไปยังอิสราเอลในปี 1992-1993
ไซปรัส
มอสสาดได้ปฏิบัติการสังหารฮุเซน อัลบาชีร ในนิโคเซีย ในปี 1973
ฝรั่งเศส
ในปี 1979 สังหาร Zuheir Mohsen
สังหาร Atef Bseiso ในกรุปารีส ปี 1992
สังหาร
Yehia El-Mashad ในปี 1980
สังหาร Dr. Mahmoud Hamshari ในปี 1972
สังหาร Dr. Basil Al-Kubaissi ในปี 1973
สังหาร Mohammad Boudia ในปี 1973
5 เมษายน 1979 มอสสาดอ้างว่า 60 เปอร์เซ็นต์ของปฏิกรณ์นิวเครียของอิรัก ถูกสร้างมาจากเมืองตูลุส ทั้งๆที่ องค์กรสิ่งแวดล้อมไม่เคยรับรู้มาก่อน และจึงเป็นเหตุผลให้อิสราอีล บินถล่มอิรัก ในปี 1981
มอสสาด มีส่วนในการลักพาตัว
Mehdi Ben Barka ในปี 1965
เยอร์มัน
ปฏิบัติการ Plumbat ในปี 1968 ซึ่งเป็นปฏิบัติการ โครงการนิวเครีย Lekem-Mossad เรือบรรทุกสินค้า และวัตถุนิวเคลียร์ ได้หายไปจากเส้นทางของมัน คาดว่า มันได้ถูกขโมยไปยังอิสราเอล โดยหน่วยของมอสสาด
ในปี 1978 มอสสาดอยู่เบื้องหลังในการสังหารนักเคลื่อนไหว Dr Wadie Haddad, ผู้นำขบวนการเคลื่อนไหว PFLP-EO หลังจากสังหารผู้นำองค์กร องค์กรนี้ก็ล่มสลายลง
มอสสาดพบว่า กลุ่มฮิซบุลลอฮ์ ได้คัดเลือกชาวเยอร์มันที่ชื่อ Steven Smyrek, ให้เป็นนักท่องเที่ยวเข้าไปอิสราเอล มอสสาดได้ร่วมมือ ซีไอเอ หน่วยสืบราชการลับเยอร์มัน และสภาความมั่นคงของอิราเอล ให้เฝ้าระวัง และได้ดำเนินการจับกุมทันที
กรีซ
ในปี 1973 มอสสาดได้ดำเนินการสังหาร Zaiad Muchasi โดยการระเบิดห้องพักของเขาที่โรงแรม ในเมืองเอเธน
อิตาลี่
มอสสาดได้ลักพาตัว Mordechai Vanunu ผู้เชี่ยวชาญทางด้านนิเคลีย ในปี 1986
มอสสาด ได้สังหาร
Wael Zwaiter
มอลต้า
ในปี 1995 มอสสาดได้สังหาร Fathi Shiqaqi ซึ่งเป็นผู้นำ Palestinian Islamic Jihad
นอร์เวย์
21 กรกฏาคม 1973 บริกรชาวมอรอคโคถูกสังหาร เนื่องจากมอสสาดเข้าใจผิดว่าเขาคือ Ali Hassan Salameh ซึ่งเป็นผู้นำกลุ่ม Black September
อังกฤษ
มอสสาด ได้ลักพาตัว Mordechai Vanunu ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญในโปรแกรมนิวเคลียร์ ถูกตั้งข้อหากบฎในการเปิดเผยโปรแกรมนิวเครียของอิสราเอล กลับไปยังอิสราเอล
มอสสาดได้ช่วยหน่วยสืบราชการลับของอังกฤษในกรณีการระเบิดรถไฟใต้ดินในลอนดอน (7/7) และโยงกรณีการระเบิดให้เข้ากับมุสลิม โดยอ้างว่าเป็นฝีมือของอัลกออิดะฮ์ ที่ฝังตัวอยู่ในอังกฤษ
โซเวียตรัสเซีย
มอสสาดได้มีบทบาทเข้าไปช่วยเหลือองค์กรทางศาสนาของยิว หลังจากที่ถูกรัฐบาลโซเวียตปราบปรารม และสะดวกในการเข้าออกโซเวียต ได้อย่างสะดวก
ยูเครน
เดือนกุมภาพันธ์ 2011
Dirar Abu Seesi วิศวกรชาวปาเลสไตน์ ๔กจับกุมตัวและถูกส่งไปยังมอสสาด
ตะวันออกกลาง
อิยิปต์
ในปี 1956 หน่วยสืบราชการลับ ได้ตัดระบบการสื่อสารระหว่างพอร์ดเซน กับไคโรออกจากกัน สายลับ ของมอสสาด Wolfgang Lotz, ซึ่งถือสัญชาติชาวเยอร์มันตะวันตก ได้แทรกซึมเข้าไปในอิยิปต์ ในปี 1957 ได้ทำการจารกรรมข้อมูลเกี่ยวกับขีปนาวุธ และเทคโนโลยีทางทหารของอียิปต์ และทำการรวบรวมรายชื่อของนักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมันที่ทำงานให้กับรัฐบาลอิยิปต์
หน่วยสืบราชการลับ ได้มีส่วนสำคัญในการชี้เป้าในสงครามหกวัน
ปฏิบัติการ บัลมูซ6 หน่วยสืบราชการลับมีส่วนสำคัญในการโจมตี หน่วยคอมมานโด ในเขต กรีนแลนด์
ปฏิบัติการ Damocles เป็นการปฏิบัติการล่าสังหารนักวิทยาศาสตร์เยอร์ที่รับจ้างสร้างขีปนาวุธให้อิยิปต์
อิหร่าน
ก่อนการปฏิวัติอิสลามในอิหร่าน 1978-79 มอสสาดได้สร้างหน่วยปฏิวัติการพิเศษ savak ขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างสหรัฐอเมริกา อิหร่าน และอิสราเอล
มอสสาดได้ค้นพบโครงการนิวเครียของอิหร่าน ก่อนที่จะเป็นที่รู้จักกัน
มอสสาดมีส่วนสำคัญในการระเบิด สังหารชาวอิหร่าน ที่ฐานที่มั่นของกองกำลังรักษาการปฏิวัติ เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2010 การระเบิดครั้งนั้นมีผู้เสียชีวิต
18 คน บาดเจ็บมากกว่า 10 คน
มอสสาดมีส่วนในการสังหารนักฟิสิกชาวอิหร่านในปี 2010
มอสสาด มีส่วนในการสังหาร Masoud Alimohammadi, Ardeshir Hosseinpour, Majid Shahriari, Darioush Rezaeinejad และ Ahmadi-Roshan; ซึ่งเป็นนักวิทยาศาตร์ที่สำคัญของอิหร่าน
อิรัก
ในปี 1978-81 อิสราเอลมีส่วนสำคัญอย่างยิ่ง ในการให้ข้อมูลเกี่ยวกับนิวเคลียอิรัก
ปฏิบัติการฟินิกซ์ ระหว่างปี 1978-81 ทำการจารกรรมข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลีย และนักวิทยาศาสตร์อิรัก ในฝรั่งเศส
ปฏิบัติการ Bramble Bush II ในปี 1990 มอสสาดได้ส่งหน่วยคอมมานโดเข้าไปในจอร์แดนเ ในโครงการปฏิบัติการเพื่อสันติภาพ ปฏิบัติการครั้งนั้นเรียกว่า ดีเสีฐ ฟ๊อกซ์
จอร์แดน
มอสสาดได้ดำเนินการแก้แค้นฮามาส โดยแฝงเป็นนักท่องเที่ยวชาวคานาดา เข้าไปลอบวางยาพิษ Khaled Mashal ผู้แทนฮามาสในจอร์แดน กันยายน 1997 ซึ่งต่อมาเจ้าหน้าที่จอรแดนจับตัวมอสสาดได้ และนำมาแถลงข่าว จนทำให้ เนตันยาฮู ต้องบินไปขอโทษกษัตริย์จอร์แดน
เลบานอน
22 มกราคม 1979 มอสสาด ใช้คาร์บอม สังหาร Ali Hassan Salameh, ผูนำกลุ่ม Black September ที่กรุงเบรุต
ในปี 1972 คาร์บอมสังหาร
Ghassan Kanafani,
ในปี 1992 ลอบสังหาร อับบาส อัลมุซาวี เลขาธิการใหญ่ของฮิซบุลลอฮ์
2002 ลอบสังหาร
Jihad Ahmed Jibril ผู้นกองกำลัง PFLP-GC ในเบรุต
2004 ลอบสังหาร
Ghaleb Awwali, เจ้หน้าที่อาวุโสของฮิซบุลลอฮ์
2006 ลอบสังหาร
Mahmoud al-Majzoub, ผู้น
Palestinian Islamic Jihad ในไซดอน
มอสสาดได้จัดตั้งเครือข่ายสายลับในเลบานอน โดยเลือกจาก ชาวดรูส คริสเตียน และมุสลิมซุนนี รวมถึงเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลเลานอน เพื่อ สอดแนมกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ ซึ่งมีกองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติ ชาวอิหร่านให้การสนับสนุน บางคนเคยเริ่มงานกับมอสสาดมาตั้งแต่ปี 1982
ในปี 2009 เมื่อกลุ่มฮิซบุลลอฮ์ ได้เข้ามามีส่วนสำคัญในเรื่องของการรักษาความมั่นคงของชาวเลบานอน และได้มีการประสานร่วมกันกับหน่วยสืบราชการลับของซีเรีย อิหร่าน และรัสเซีย สายลับที่ทำงานให้กับอิสราเอลถูกจับกุมตัวมากกว่าร้อยคน และได้เปิดโปงการทำงานของมอสสาดที่ได้สังหารผู้นำอาหรับไปเป็นจำนวนมาก
ปากีสถาน
กันยายน 2003 มุชัรรัฟ ได้เปิดความสัมพันธ์ลับกับมอสสาด โดยมีสหรัฐเป็นตัวเชื่อม 2009 หน่วยข่าวกรองอินเดีย ได้ร่วมมือกับหน่วยข่าวของปากีสถาน เปิดเปิง และเข้าจับกุมเจ้าหน้ามอสสาดที่แฝงมาในฐานะของทูตวัฒนธรมอิสราเอล ซึ่งมีส่วนสำคัญในการผลิตยาบ้า
ซีเรีย
Eli Cohen ได้แทรกซึม เข้าไปจารกรรม ข้อมูลทางด้านกำลีงรบของซีเรีย และมีบาทบาทสำคัญที่ทำให้ซีเรีย ต้องพ่ายแพ้ในสงครามหกวัน ต่อมาเขาถูกเปิดเผยโดยหน่วยข่าวกรองของรัสฌวีย ว่าเขาปฏิบัติการจารกรรมให้กับมอสสาด
มอสสาดได้สังหากร Izz El-Deen Sheikh Khalil เจ้าหน้าที่อาวุโสทางทหารของฮามาส ในดามัสกัส ในเดือนกันยายน 2004
2008
ได้สังหาร Muhammad Suleiman หัวหน้าผู้ควบคุมโปรแกรมนิวเคลียของซีเรีย ในเมืองตูลุส
มองสาด ได้สังหาร Imad Mughniyah ผู้นำอาวุโสของฮิซบุลลอฮ์
สหรัฐอาหรับเอมิเรต
มกราคม 2010 มอสสาด ได้ดำเนินการสังหาร Mahmoud Al-Mabhouh, ผู้บัญชาการอาวุสทางทหารของฮามาส ที่ดูใบ ซึ่งต่อมาเจ้าหน้าที่ตำรวจดูใบ ได้รวบตัวเจ้าหน้าที่มอสสาดที่ทำการสังหาร โดยปรากฏหลักฐานจาก้ล้องวงจรปิด แต่ปรากฏว่า หน่วยปฏิบัติการมอสสาด ได้ใช้พาสสปอตปลอม และแอบลอบเข้ามา จนถูกจับกุมในที่สุด ซึ่งต่อมาเจ้าหน้าตำรวจเตียมส่งอัยการให้ทำการยื่อนฟ้องนายเนตันยาฮุ นายกรัฐมนตรีอิสลามเอล ที่เป็นผู้สั่งการในการลอบสังหารครั้งนี้
อัฟริกา
มอรอคโค
ในเดือนกันยายน 1956 มอสสาดได้สร้างโครงข่ายลับในการลักลอบนำชาวยิวเข้าสู่มอรอคโค ภายหลังจากที่รัฐบาลมอรอคโคได้ออกคำสั่งห้ามคนยิวเข้าสู่มอรอคโค
ในปี 1991 มอสสาดสองคนได้แทรกซึมเข้าไปติดตั้งอุปกรณ์ชี้เป้า บนเรือบรรทุกสินค้าที่จะเดินทางไปซีเรียที่ท่าเรือคาซาบังก้า และในที่สุดก็จมเรือดังกล่าวลงกลางทะเล
ตูนีเซีย
ปี 1988 ได้สังหาร
Khalil al-Wazir (Abu Jihad)
Salah Khalaf ได้ถูกสังหารโดยมอสสาดในปี 1991
อูกันดา
ปฏิบัติการ Entebbe ปิดสนามบินในอูกันดา
อัฟริกาใต้
มอสสาดได้ร่วมมือกับหน่งวยข่าวกรองของอัฟริกาใต้ ได้ลักพาตัวสองนักธุรกิจอิหร่าน ในเมืองโยฮันเบิกร์ เพื่อเตียมการจัดซื้ออาวุธที่ทันสมัย ภายใต้ จึงได้ผลักดันนักธุรกิจทั้งสองออกนอกประเทศไป
ซูดาน
หลังการระเบิด MAIA ในปี 1994 มอสสาดได้ส่งกองกำลังพิเศาเข้าโจมตีสถานทูตอิหร่านในกรุงคาร์ทูม
ซิมบาบวี
มอสสาดปฏิบัติการลับอพยพยาวยิวซิมบาเวออกจากประเทศเนื่องจากกลัวการประหัตประหารโดยรัฐบาลซิมบาบเวห์ ซึ่งเป็นพันธืมิตรกับองค์การปลดปล่อยปาเลสไตน์ และลิเบีย
โอเซเนีย
นิวซีแลนด์
กรกฏาคม 2004 รัฐบาลนิวซีแลนด์ ได้ออกมาตราการคว่ำบาตรทางการทูตกับอิสราเอล
_